تحلیلی بر جنبه های مضمونی و زیبایی شناسی تغزل جاهلی در معلقات

نویسندگان

رضا رضایی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

تأثیر زمان و مکان بر اندیشه و احساس شاعر و استعداد و خلاقیت خود او در ارائه تصاویر هنری در شعر دوره جاهلی و مخصوصا معلقات قابل ملاحظه است. معلقات به  عنوان قصاید برگزیده نماد و سمبل شعر دوره جاهلی بشمار می آیند این قصاید اگر چه از نظر مضمون و غرض اصلی با یکدیگر تفاوت دارند اما ساختار آن ها بخصوص مقدمه تغزلی شان با ویژگی های منحصر به فردی که دارد تمایز و هویت خاصی به آن ها بخشیده است. این مقاله به روش کتابخانه ای با تحلیل مضمون ابیاتی از تغزل هر یک از معلقات به تبیین تأثیر محیط طبیعی بر اندیشه و نوع نگاه شاعر جاهلی و حتی بر ساختار قصیده او پرداخته است سپس عواملی که نقش مؤثری در اعطای جمال فنی و ظرافت هنری به قصاید داشته اند مورد تحلیل قرار داده است. عنایت به زمان و محیط طبیعی، ترکیب ساختاری و بلاغی، ذکر و حذف قیود، تیزبینی و تعمد شاعر در کیفیت ارائه هنرمندانه تصاویر به قصد  انگیزش عواطف از جمله عواملی هستند که اسباب تمایز، قوت و پویایی تغزل جاهلی را فراهم آورده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی جنبه های زیبایی شناختی تمثیل در زبان ادبی قرآن

    تمثیل یکی از روش های تصویرسازی و مجسم کردن موضوع است، که مخاطب را همزمان به تخیّل و تفکر وادار می کند. هدف از کاربرد تمثیل در قرآن را باید در تاثیر عمیق آموزه های آن جستجو کرد که سبب می شود، خواننده با هر میزانی از درک و فهم آن ها را دریابد و در تنظیم برنامه زندگی خود به کار گیرد. پژوهشگر در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به آیات قرآن کریم قصد دارد، جنبه های زیبایی شن...

متن کامل

بررسی جنبه های زیبایی شناختی آیات قرآن در دره نادره

دُرّه نادره تألیف میرزا محمدمهدی استرآبادی که به تاریخ ایران از آغاز روی کار آمدن نادرشاه افشار تا کشته شدن او می‌پردازد، دشوارترین و متکلفانه‌ترین نثر فارسی است. تاریخ‌نگاری برای نویسنده بهانه­ای است برای هنرنمایی و آفرینش اثر ادبی. خارج از این‌که بخواهیم درجه مقبولیت کتاب را در بین مخاطبانش ارزیابی کنیم، مهارت و خلاقیت نویسنده در آفرینش ادبیت متن، قابل ستایش و کم‏نظیر است. وجهۀ اصلی کتاب، آرایش...

متن کامل

مفهوم شناسی «تبرّج جاهلی»

این نوشتار پس از بیان علل ضرورت واژه شناسی حجاب به تعریف «تبرّج جاهلیت اولی» به عنوان تعبیر قرآنی پرداخته است. نویسنده نخست با بررسی اشعار عرب، فرهنگنامه ها و تفاسیر، مفهوم جاهلیت را توضیح می دهد سپس از جاهلیت اولی بحث می کند ودو دیدگاه را مورد بررسی قرار می دهد: 1- جاهلیت اولی یکدوره زمانی است. 2- جاهلیت اولی یک فرهنگ است.  و در پایان با تعریف تبرّج دیدگاه خویش را مطرح می کند.

متن کامل

تحلیلی بر زیبایی شناسی حرکت دوربین در سینمای ایران دهه ‏ی 80

در پژوهش‌های مربوط به سینمای ایران زیبایی‌شناسی حرکت دوربین همواره مورد بی‏توجهی واقع شده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل زیبایی‌شناسی حرکت دوربین در سینمای ایران است. دهه‏ی 80 به عنوان بازه‌ی زمانی جامعه‏ی آماری انتخاب شده است تا به این ترتیب جدیدترین فیلم‌های سینمای ایران در آخرین دهه از تاریخ شمسی گزینش شود. از سوی دیگر، در این دهه نسل‌های مختلف فیلم‏سازان با طیف‌های متنوع فکری موفق به...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشنامه ادب غنایی

جلد ۱۲، شماره ۲۲، صفحات ۱۴۹-۱۶۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023